Günümüzde kullanımı artan protein tozları hakkında açıklamalarda bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Ece Yiğit Gençer, protein tozunun genellikle kas artırmak için kullanıldığını belirterek “Kuvvet antrenmanı yapanlarda temel amaçlardan biri yağsız vücut ağırlığında yani kas kütlesinde artış sağlamaktır. Düzenli olarak yapılan antrenman ile ayda ortalama 1 kilo kadar yağsız vücut ağırlığı artışı sağlanabilir ancak bu gelişim tüm kişilerde aynı düzeyde gerçekleşmez. Spor özgeçmişi ve genetik faktörler bu durumda etkili olmakla birlikte en önemli faktör beslenmedir. Sporcuların beslenmesinde günlük kalori, sıvı, karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineral miktarı önemlidir. Ancak tüm bu grupların arasında en önemlisi proteinlerdir. Proteinler, 20 farklı amino asitten oluşur. Amino asitler kendi aralarında esansiyel, yarı esansiyel ve esansiyel olmayan şeklinde üç ana gruba ayrılır. Esansiyel amino asitler vücutta sentezlenemediği için dışarıdan alınmalıdır” diye konuştu.
“EGZERSİZ ÖNCESİ VE SONRASI İÇİN KULLANIM SAĞLANABİLİR”
Tüm amino asitlerin arasında lösinin ayrı bir özelliği olduğuna değinen Dr. Öğr. Üyesi Gençer, şöyle devam etti: “Esansiyel amino asitler arasında yer alan lösin, izolösin ve valin dallı zincirli amino asitlerdir ve karaciğerde metabolize olmadan iskelet kası tarafından direkt olarak kullanılabilir. Diğer amino asitlerden daha hızlı sindirdikleri için egzersiz anında güçlü bir enerji kaynağı ve sonrasında kas protein sentezi için hazır bir hammadde görevi görürler. Tüm amino asitlerin arasında lösinin ayrı bir özelliği vardır. Protein sentezinin başlaması için anahtar rol oynamaktadır. Lösinden zengin beslenmek yalnızca yağsız vücut ağırlığı artışı için değil kilo yönetimi ve kan şekeri regülasyonu için de önemlidir. Yapılan çalışmalar kuvvet antrenmanı yapan kişilerde kas dokunun kütle ve kuvvetinde maksimal düzeyde gelişme meydana geldiğini ancak bu antrenmanlar sonrasında kas dokuda toparlanma sürecinin bir parçası olarak protein yıkımının arttığını göstermiştir. Protein yıkımı olduğunda yeniden sentez sürecinin başlayabilmesi için amino asit havuzu kullanılır” dedi.
“VERİLEN DOZUN ÜZERİNE ÇIKILIRSA OLUMSUZ ETKİLERİ OLABİLİR”
En çok tercih edilen amino asit takviyelerinden birinin glutamin olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Gençer, “Glutamin, kas ve kanda en çok bulunan amino asittir. Glutamin özellikle gastrointestinal sistem ve immün sistem üzerine etkilidir. Egzersiz ile birlikte inflamasyon düzeyi artar ve ortaya çıkan serbest oksijen radikalleri hücrelere zarar verebilir. Egzersizden iki saat önce alınan glutaminin bu durumu gastrointestinal sistemde hücreler arasındaki protein yapıdaki bağı güçlendirerek ve zararlı maddelerin kana karışmasını azaltarak önlediği gösterilmiştir. Ancak protein tozu kullanırken doz ve içerik açısından dikkatli olunmalıdır. İhtiyaçtan fazla tüketildiğinde proteinler yağa dönüşerek kilo artışına sebep olabilir. Fazla protein tozu tüketildiğinde böbrekler proteinlerin parçalanması sonucu bu atık ürünleri filtre etmek ve vücuttan uzaklaştırmak için daha çok çalışmak zorunda kalır. Bu durum özellikle böbrek hastalarında mevcut durumun daha da kötüleşmesine neden olabilir. Fazla protein tüketimi, eklemlerde şiddetli ağrı ve iltihap ile seyreden gut hastalığına neden olabilir” ifadelerini kullandı.
